อยู่พระองค์เดียว มาโร พระยามารที่ว่าประเสริฐนั้นก็อยู่ผู้เดียว มหาพฺรหฺมา ท้าวมหา
พรหมที่เป็นใหญ่กว่าพรหมทั้งปวง ก็มีอยู่พระองค์เดียว สมเด็จพระสัพพัญญูเล่าเป็นผู้ประเสริฐ
ในโลก ก็มีพระองค์เดียวเหมือนกันฉะนั้น อญฺญสฺส โอกาโส พระเจ้าจะมาตรัสอีกเป็นสองนั้น
จะได้มีโอกาสหามิได้ จำเพาะจะตรัสในโลกได้แต่พระองค์เดียว เป็นธรรมดาจารีตมา ถึงว่าจะ
ตรัสพระสัทธรรมเทศนาและบัญญัติสิกขาบทนั้นเหมือนกัน ก็เกิดขึ้นไม่ได้ เพราะฉะนั้นแล
ในคราวหนึ่ง จึงมีพระพุทธเจ้าเกิดได้เพียงพระองค์เดียวเท่านั้น ขอถวายพระพร
ราชา สมเด็จพระเจ้ามิลินท์ผู้เป็นปิ่นประชาชาวสาคลนครก็สโมสรโสมนัส ตรัสสาธุ
การ ชมปัญญาของพระนาคเสน ดุจนัยที่วิสัชนามาแต่หลัง
ทวินนัง พุทธานัง โลเก อุปปัชชปัญหา คำรบ 8 จบเพียงนี้

คีหิปัพพชิตสัมมาปฏิบัตติปัญหา ที่ 9

สมเด็จพระเจ้ามิลินท์ภูมินทราธิบดีพระราชโองการถามซึ่งอรรถปัญหา
อื่นว่า ภนฺเต นาคเสน ข้าแต่พระนาคเสนผู้เฉลิมปราชญ์ปรีชาญาณ สมเด็จพระบรมโลกนาถ
ศาสดาจารย์มีพระพุทธฎีกาโปรดไว้ว่า ภิกฺขเว ดูรานะภิกษุทั้งหลาย อหํ อันว่าตถาคตนี้มา
สรรเสริญซึ่งสัมาปฏิบัติ ถ้าผู้ใดปฏิบัติดีแล้วเป็นประเสริฐ อาจเกิดมรรคเกิดผลจะได้เลือกว่า
คฤหัสถ์ จะได้เลือกว่าบรรพชิต หามิได้ ถ้าผู้ใดปฏิบัติดีแล้ว ก็จะได้มรรคได้ผลเป็นอันเที่ยงแท้
นี่แหละพระผู้เป็นเจ้า ถ้าว่าฉะนั้นแล้ว โยมเห็นว่าเป็นคฤหัถ์ที่ปฏิบัติดี ได้เปรียบกว่า สบายกว่า
ด้วยว่าคฤหัสถ์นี้ โอทาตวสโน จะนุ่งผ้าขาวผ้าดำผ้าแดงผ้าด้ายผ้าไหมประการใดก็ได้ มิได้ว่า
มิได้มีพระพุทธฎีกาทรงบัญญัติสิกขาบทห้าม กามโภคี ยินดีในที่จะบริโภคซึ่งรูปะ สัททะ คันธะ
รสะ โผฏฐัพพะ ได้ตามปรารถนา รูปะ คือยินดีที่จะเชยชมรูปหญิงเป็นต้น สัททะคือเสียง
ดุริยดนตรีเสียงขับร้อง คันธะ คือของหอมอันชื่นใจ รสะ คือรสในอาหาร โผฏฐัพพะ คือสิ่งที่จะ
ถูกต้องมีเคล้าคลึงเป็นต้น คฤหัสถ์ยินดีในสิ่งเหล่านี้ได้ตามปรารถนา และจะมีบุตรภรรยาอย่าง
ไรก็ได้ ไม่มีข้อห้าม และจะไล่ทาซึ่งของหอมอย่างไรก็ทำได้ทรงได้สิ้น สาทิยนฺโต จะชื่นชม
ิยินดีซึ่งเงินทองสร้างสมไว้ก็ได้ โมลิพนฺโธ จะมุ่นมวยผมแล้ว จะประดับให้วิจิตรไปด้วยแก้วและ
ทองนั้นก็ได้ไม่ขัด คฤหัสถ์เห็นปานดังนี้ คืออุบาสกอุบาสกา สมฺมาปฏิปนฺนา จะชวนกันปฏิบัติ
เป็นสัมมาปฏิบัติ คือจำเริญซึ่งสมถกรรมฐาน และวิปัสสนากรรมฐาน ภาวนาไปก็จะสำเร็จ